13-4-2025
Lời giới thiệu: Tác giả, GS Reich từng là hiệu trưởng Trường Chính sách Công Goldman, thuộc đại học UC Berkeley. Trước đó, ông là giảng viên của Trường Chính phủ John F. Kennedy, thuộc Đại học Harvard. Ông từng là Bộ trưởng Bộ Lao Động, cũng như từng giữ nhiều chức vụ quan trọng từ thời chính quyền Ford (Cộng hòa), đến thời chính quyền Obama (Dân chủ).
***
Một tuần lễ mệt mỏi nữa lại trôi qua.
Một số bạn bè hỏi tôi, làm cách nào để sống trong một đất nước mà lãnh đạo coi sự tàn ác là chính sách công. Làm cách nào để chúng ta sống trong nước Mỹ của Trump mà không bị biến thành đồng lõa với sự tàn ác này?
Molly đã theo dõi vụ Trump ký lệnh hành pháp, khởi xướng các cuộc điều tra hình sự đối với Miles Taylor (là người đã viết một bài xã luận ẩn danh trên báo New York Times năm 2018, mô tả sự phản kháng nội bộ đối với Trump trong nhiệm kỳ đầu tiên của ông ta) và Christopher Krebs (là người đóng vai trò chính trong việc làm suy yếu những tuyên bố sai sự thật của Trump về gian lận bầu cử năm 2020).
Molly hỏi: Đây có phải là nước Mỹ không?
Không, Molly, không phải — ít ra đây không phải là nước Mỹ mà chúng ta đã từng biết và đã từng yêu mến nó.
Những người khác trong số các bạn vô cùng kinh ngạc trước sự tàn ác của Trump đối với những người tị nạn đã trốn chạy khỏi bạo lực và đã sống hợp pháp ở Mỹ nhưng giờ đây họ bị buộc phải trở về quê hương và phải đối mặt với nhiều bạo lực hơn.
Và sự tàn ác của chế độ Trump đối với những người có visa tạm thời ở đây bị trục xuất tùy tiện, không qua xét xử — một số bị đưa đến một nhà tù khủng khiếp ở El Salvador, ngay cả sau khi chế độ [Trump] thừa nhận sai lầm khi trục xuất họ.
Và trẻ em ở các nước nghèo đang rất cần vaccine nhưng hiện không có vì Trump đã kết liễu Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ (USAID).
Sự tàn ác đối với những người dễ bị tổn thương ở Gaza, Ukraine và Yemen đang bị ném bom, bị thương hoặc bị giết chết vì chế độ Trump không làm gì để ngăn chặn những cuộc tắm máu này, hoặc đang góp phần vào các cuộc tắm máu đó.
Sự tàn ác đối với hàng chục ngàn công chức bị sa thải đột ngột mà không có một lời cảnh báo — một số người chỉ còn vài tháng nữa sẽ nghỉ hưu và hưởng lương hưu.
Thu hồi quyền bảo vệ an ninh cho con trai và con gái của Biden và cả Tướng Mark Milley, cùng Tiến sĩ Anthony Fauci.
Thu hồi quyền bảo vệ an ninh cho các cựu thành viên khác trong chính quyền đầu tiên của Trump, bất chấp cảnh báo về các mối đe dọa đang diễn ra từ Iran vì những hành động mà họ thay mặt cho Trump để thực hiện.
Sa thải hơn một chục công tố viên từng làm việc cho cố vấn đặc biệt Jack Smith trong các cuộc điều tra hình sự về Trump.
Thu hồi quyền miễn trừ an ninh của 51 người, những người này chỉ ký một bức thư, cho rằng nội dung trong máy tính xách tay của Hunter Biden có thể là thông tin sai lệch từ Nga.
Nhắm mục tiêu vào các công ty luật tuyển dụng hoặc đã tuyển dụng luật sư làm việc trong các cuộc điều tra về Trump hoặc về các nguyên nhân mà Trump phản đối.
Nhắm mục tiêu vào các trường đại học cho phép sinh viên quốc tế được tự do ngôn luận.
Và cứ thế, hết ngày này qua ngày khác — sự tàn ác, độc ác, vô tâm, tàn bạo của chế độ Trump tiếp diễn.
Một người có đạo đức sẽ sống ra sao khi chứng kiến điều này? Làm sao để chúng ta không trở thành đồng lõa?
Tôi nghĩ rằng, câu trả lời là chúng ta cần làm mọi cách có thể, để bảo vệ những người dễ bị tổn thương trước sự tàn ác này.
Chúng ta lên tiếng phản đối việc Trump sử dụng các cuộc điều tra hình sự để trừng phạt những công chức đã giúp vạch trần sự nhũng lạm của ông ta.
Chúng ta biến cộng đồng của mình thành những nơi trú ẩn, hạn chế sự hợp tác của cơ quan thực thi pháp luật địa phương với các cơ quan di trú liên bang.
Chúng ta kêu gọi các trường đại học của mình bảo vệ quyền tự do ngôn luận và quyền biểu đạt của mọi người, bằng mọi giá.
Trong phạm vi có thể, chúng ta tài trợ cho các nhóm đang giúp đỡ các gia đình nghèo trên khắp thế giới có được sự hỗ trợ y tế mà họ cần.
Chúng ta kêu gọi các thượng nghị sĩ và các dân biểu Quốc hội, yêu cầu họ lấy lại quyền hiến định của họ đối với việc chi tiêu của chính phủ.
Chúng ta yêu cầu họ chấm dứt sự tàn bạo ở Gaza, Ukraine, Yemen và các nơi khác, những nơi mà Mỹ đang khuyến khích hoặc không ngăn chặn được [sự tàn bạo].
Chúng ta yêu cầu họ chấm dứt các cuộc điều tra hình sự của Trump đối với những người đối lập.
Chúng ta phản đối. Chúng ta tổ chức. Chúng ta huy động. Chúng ta làm những gì có thể để đưa những người tốt vào chính quyền và giữ họ ở đó, và chúng ta giúp giành lại quyền kiểm soát Quốc hội trong cuộc bầu cử giữa kỳ vào năm tới.
Nói cách khác, chúng ta trở thành những nhà hoạt động có tổ chức chống lại sự tàn ác có tổ chức của Trump.
Chúng ta cố gắng biến đất nước này thành một nước Mỹ mà chúng ta có thể yêu thương trở lại.
Nhiều năm sau, khi con cháu chúng ta hỏi chúng ta đã làm gì trong thời kỳ khủng bố của Trump, chúng ta có thể nói với chúng rằng, chúng ta đã làm việc không mệt mỏi để kiềm chế sự tàn ác của ông ta — và chúng ta đã làm điều đó bằng lòng trắc ẩn của chúng ta.